مقدمه و اهداف: سرطان سر پانکراس (Head of Pancrease) و آمپول واتر (Ampulary) هر دو بیماری پیشرونده‌ای هستند، که معمولاً در مراحل پیشرفته با ایجاد علایمی ناشی از انسداد در مسیر معده و صفرا تظاهر می‌کند. تشخیص این بیماری در مراحل اولیه کم‌تر اتفاق می‌افتد، به ‌همین دلیل بیشتر بیماران به درمان‌های تسکینی (Palliative Bypass) نیاز پیدا می‌کنند. هدف این مطالعه بررسی میزان بقا و عوارض اعمال جراحی تسکینی در این بیماران است.

روش کار: در این مطالعه مقطعی (Cross-Sectional)، 49 بیمار مبتلا به کانسر سر پانکراس وآمپول واتر پیشرفته در سال‌های
93-1382 تحت عمل جراحی بای‌پس تسکینی در بیمارستان بقیه‌الله الاعظم (عج) قرار گرفته بودند، انتخاب شدند. میزان بقا، عوارض جراحی و عوامل مؤثر بر آن‌ها مطالعه شدند.

 یافته‌ها: 11 نفر (44/22 درصد) عمل بای‌پس صفراوی (Biliary Bypass)، 6 نفر (24/12 درصد) عمل بای‌پس معده
(Gastric Bypass) و 32 نفر (32/65 درصد) تحت هر دو نوع عمل (Both) قرار گرفتند. 12 نفر (49/24 درصد) دچار عوارض شدند. شایع‌ترین عوارض در بیماران شامل لیک آناستوموز و پریتونیت 6 نفر (24/12 درصد) بود. 7 نفر (28/14 درصد) بیماران در بیمارستان فوت نمودند. میانگین بقای بیماران 38/8±47/5 ماه بود. سن بالاتر تنها عامل مؤثر در کاهش عوارض بود (01/0P=).

نتیجه‏ گیری: استنباط می‌شود، حدود یک چهارم بیماران که در مراحل پیشرفته تحت اعمال جراحی تسکینی قرار می‌گیرند؛ دچار عارضه شده و میانگین بقای آن ها کم‌تر از 6 ماه است. لذا توصیه می‌شود در مراحل پیشرفته و در صورت امکان از روش‌های کم‌تهاجمی‌تر مانند تعبیه استنت‌های صفراوی یا گوارشی استفاده شود.